Kompetencje dzieci w Sieci

Jak najmłodsi wykorzystują Internet?

Projekt badawczy „Dzieci sieci – kompetencje komunikacyjne najmłodszych” miał na celu przede wszystkim bliższą i bardziej szczegółową obserwację zdolności oraz zachowań komunikacyjnych, medialnych i informacyjnych wśród respondentów. Jedno z pierwszych zadań, określające zdolności dzieci w zakresie wyszukiwania informacji oraz ich archiwizowania, wykazały pewną prawidłowość. Starsi respondenci zdecydowanie lepiej radzili sobie w tym zadaniu, wykazując wystarczającą znajomość środowiska internetowego.

Źródło: Dzieci Sieci

Współpraca z dziećmi miała także na celu zbadanie, zdolności najmłodszych w zakresie rozróżniania prawdziwych oraz fałszywych informacji. Postawione przed respondentami zadanie okazało się dla wielu dzieci trudne. Aby uzyskać zadowalające odpowiedzi, dziecko musiało samodzielnie wykonać kilka czynności, takich jak: sformułowanie pytań, wskazanie słów kluczowych, odnalezienie kilku źródeł informacji i poddanie ich ocenie. Przy tym zadaniu sprawdzano także zdolności najmłodszych na polu rozpoznawania aktualności treści umieszczanych w Sieci.

Źródło: Dzieci Sieci

Projekt badawczy pozwolił także na sprawdzenie umiejętności najmłodszych na polu odróżniania treści reklamowych od zwykłych informacji. Analiza zachowań wykazała, że dzieci doskonale rozpoznają reklamy „oczywiste”, czyli rzucające się w oczy i jako takie oznaczone. Jednak inne formy reklamowe takie jak linki do sklepów, oznaczenia sponsorów nie są już dla nich oczywistym przekazem promującym i tylko nieliczni byli w stanie zaobserwować treści reklamowe całych artykułów, nie oznaczonych jako reklamy.

W projekcie badawczym wzięli także udział opiekunowie dzieci w wieku 9-13 lat. Wywiady przeprowadzone ze starszą grupą respondentów miały charakter uzupełniający, przedstawiający cechy i modele postępowania dorosłych w odniesieniu do umiejętności sieciowych ich dzieci. Istotną informacją, wyniesioną z analizy przeprowadzonych wywiadów, było wykazanie głównych obszarów kontroli, tematów rozmów dotyczących aktywności dzieci w Sieci oraz ilości czasu spędzanego przez najmłodszych przy komputerze.

Źródło: Dzieci Sieci

Do czego służą portale społecznościowe?
Ciekawe wyniki przyniosła także analiza badań netnograficznych na obszarze kilku najpopularniejszych portali społecznościowych, z których największą popularnością cieszą się: Facebook oraz NK.pl. Analiza profili na pierwszym z omawianych serwisów wykazała, że aktywność dzieci w wieku 9-13 lat ogranicza się w zdecydowanej mierze do „lajkowania” i uczestniczenia w tzw. łańcuszkach szczęścia. Przeprowadzona analiza wykazała również, że profile na Faceebooku, a także na NK.pl, są traktowane jako swego rodzaju wizytówka. Młodzi Internauci często umieszczają na swoich kontach informacje o zainteresowaniach, ważnych wydarzeniach czy zwiedzonych miejscach. Najczęstszym sposobem opisu takich wydarzeń są krótkie wpisy na tablicy często zawierające linki do interesujących treści czy w postaci republikowanych materiałów. Podobne formy aktywności najmłodszych Internautów zaobserwowano na serwisie NK.pl.

Analiza badań portali społecznościowych w ramach projektu „Dzieci sieci” wykazała, że każdego dnia loguje się na nich blisko 55% ankietowanych. Tak duża popularność tej formy komunikacji silnie kontrastowała z brakiem jakiejkolwiek wiedzy na temat portali i forów internetowych blisko 15% respondentów!

Postulaty przyszłej edukacji
Podsumowując badania, autorzy projektu formułują postulaty, istotne z punktu widzenia właściwej edukacji internetowej. Raport kompetencji dzieci w Internecie dowiódł, że najmłodsi nie posiadają jeszcze kompletnej wiedzy na temat kultury internetowej, co często jest wynikiem bardzo wybiórczych i powierzchownych aktywności w ramach systemu edukacji szkolnej, która „działania multimedialne” sprowadza do korzystania z płyt CD czy przygotowania prezentacji. Faktem jest, że większość respondentów ma świadomość, iż pewne treści nie powinny być umieszczane w Sieci, co jednak związane jest bardziej z zachowaniem „etykiety internetowej” niż troską o własne bezpieczeństwo i zachowanie prywatności.

Źródła:Social Press, Raport IKM „Dzieci sieci”